صابئین مندائی در تاریخ، از فلسطین تا ایران

نویسندگان

بهادر قیم

مدیر گروه و عضو هیات علمی گروه تاریخ دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

صابئین مندائی با پیشینۀ تاریخی عمیق، از گروه های شناخته شده در فرهنگ و تمدن اسلامی بودند. قرآن، صابئین مندائی را در ردیف اهل کتاب قرار داده است. حوادث تاریخی مرتبط با حیات دینی و اجتماعی صابئین در سرزمین فلسطین که در سنت شفاهی و متون مقدس صابئین مندائی ذکر آن آمده، می نماید که سرزمین فلسطین خاستگاه اولیه صابئین بود.  مهاجرت صابئین به سوی بین النهرین تابعی از عوامل بیرونی – تهاجم قوای خارجی –  و عوامل درونی – درگیری با یهود – بوده است. تسامح دینی حکومت­های هخامنشی و اشکانی، در استمرار حیات دینی صابئین دربین النهرین به عنوان جزیی از قلمرو امپراطوری هخامنشی تا ساسانی، مؤثر بوده و مهاجرت آنها را به سوی مناطق جنوب غربی ایران – خوزستان – تسهیل نمود. صابئین از ابتدای ورود به قلمرو جغرافیایی ایران در خوزستان  تاکنون، حیات دینی و اجتماعی پرفراز و نشیب ، توأم با عسر و یسر سپری کردند. اما در سال های اخیر با اعلام اهل کتاب بودن این گروه دینی توسط حضرت آیت الله خامنه ای (مدظله)، فصل جدیدی از حضور تاریخی صابئین در ایران گشوده شد و باعث گردید تا حیات دینی و اجتماعی این گروه در فرآیندی  آرام سیر نماید . این یافته نگاری با رویکردی صرفاً تاریخی و با بررسی منابع تاریخی و جرح و تعدیل آنها، سعی دارد تصویر واضحی از صابئی گری و بازشناسی مندائی ها از ستاره پرستان، ارائه دهد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

صابئین مندائی و دنیای در حال تغییرشان

صابئین مندائی اعضای قوم-دینی هستند که در ایران و عراق زندگی می‌کنند. ایشان حامل سنّتی غنوصی متکی بر متونی مقدسی به زبان مندائی هستند. به عنوان اقلیتی کوچک و تحت تهدید مستمرِ امحای فرهنگی از جانب همسایگان غالب، مندائیان مناسک طهارت مفصلی را بسط داده‌اند که به نوعی مرجع هویت گروهی ایشان است و به طور نمادین و نیز عملی مرزهای هویتی ایشان را حفظ و بازتولید می‌کند. ناآرامی‌های اجتماعی، سیاسی و جنگ در م...

متن کامل

صابئین مندائی : کیهان شناسی، سازه و منظر

صابئین مندایی اعضای قوم-دینی هستند که سرزمین مادری ایشان عمدتاً در جنوب غربی ایران (خوزستان) و در کشور عراق در بین‌النهرین قرار دارد. ایشان مردمانی مدرن هستند که حامل یک سنت دینی باستانی گنوستیکی و گنجینۀ مکتوبی از متون دینی هستد که مبنای هویت متمایز فرهنگی ایشان است. سنت دینی مندایی مبتنی بر یک کیهان‌شناسی دو قطبی بر اساس تقابل آسمان و زمین، و نور و ظلمت بنا شده است که این ساختار متناسباً در منا...

متن کامل

بررسی تحلیلی مقوله انسان شناسی در دین صابئین مندائی

هدف پژوهش حاضر، بررسی مقوله‌ فلسفی انسان‌شناسی دین صابئین مندائی می‌باشد که به روش سندی و تحلیلی- استنتاجی از منابع اصیل آنان انجام گرفته است. دین صابئین یکی از نخستین ادیانی است که بر پایه عقایدی همچون توحید، نبوت و معاد استوار گشته است و پیروان آن امروزه در جنوب عراق و برخی شهرهای خوزستان به‌آرامی زندگی می‌کنند. قرآن کریم سه بار از صابئین یا صابئون در کنار دیگر ادیان بزرگ الهی نام برده و برخی...

متن کامل

بررسی مبانی فلسفی دین صابئین مندائی و استخراج آموزه‌های تربیتی از آن‌ها

پژوهش حاضر بر آن است تا به بررسی مبانی فلسفی دین صابئین مندائی به‌منظور استخراج آموزه‌های تربیتی و اخلاقی آن‌ها بپردازد، بدین منظور با روش سندی و تحلیلی- استنتاجی، چهار مقوله‌ی فلسفی این دین شامل هستی‌شناسی، انسان‌شناسی، معرفت‌شناسی و ارزش‌شناسی مورد بررسی تحلیلی قرار‌گرفته‌است. صابئین مندائی-یکی از قدیمی‌ترین ادیان توحیدی جهان- که هم اکنون به آرامی و سکوت در کنار کرانه‌های رود کارون و کرخه زند...

متن کامل

از شناسایی دولت فلسطین تا عضویت در دیوان کیفری بین‌المللی

عاقبت بعد از فراز و نشیب­های فراوان سازمان ملل متحد، فلسطین را به‌عنوان «دولت غیر عضو ناظر» در این سازمان به‌رسمیت شناخت. شناسایی این وضعیت برای فلسطین موجب شد تا این دولت درخواست الحاق به کنوانسیون‌های مختلفی در زمینه حقوق بشر و حقوق بشردوستانه بدهد. اساسنامه رم 1998 ـ که سند تاسیس دیوان کیفری بین‌المللی است ـ یکی از اسناد مهمی بود که فلسطین ضمن الحاق به آن اعلامیه­ای مبنی بر پذیرش صلاحیت آن د...

متن کامل

طراحی وساخت زیورآلات مینای صابئین مندائی با استفاده از تکنیک های فلز کاری دوره سلجوقی

صابئین مندائی اقوامی آرامی زبان هستند که از حدود دو هزار سال پیش تحت تعالیم حضرت یحیی(ع) تعمید دهنده قرار گرفتند. صابئین یا همان به اصطلاح صبی ها، زندگی خانوادگی بسیار ساده و به دور از تشریفات دارند و به شغل هایی زرگری، نقره کاری و صنعت گری مشغولند. ساخت جواهرات با تکنیک میناکاری درجنوب ایران، اختصاص به این اقلیت مذهبی دارد که از نظر هنری کمتر مورد توجه بوده اند، نقوش بکار رفته در زیورآلات صابئ...

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
دراسات فی العلوم الانسانیه

جلد ۱۹، شماره ۲، صفحات ۱-۱۶

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023